Grote kans op tegenvallende zomer

Regelmatig zijn er geluiden te horen van mensen die het weer tijdens de zomer erg tegen vinden vallen. “ De lente was hartstikke mooi, maar in de zomer……”. En inderdaad, de afgelopen paar voorjaren hebben we vaak relatief (zeer) veel zonneschijn gekend met weinig regen en hoge temperaturen, terwijl de er opvolgende zomer minder uitgesproken was. Maar er zijn nog meer redenen te bedenken waarom de zomer in de beleving bij veel mensen vaak tegenvalt in vergelijking met de lente. We doen een poging om wat zaken op een rij te zetten. Want ‘weer’ is natuurlijk niet alleen maar een brei van feiten, maar in belangrijke mate toch ook beleving.


_{Een volgroeide buienwolk met zonnig weer op de voorgrond. Zware schadeveroorzakende buien komen vaak slechts in een beperkt deel van ons land tegelijk voor, maar krijgen veel aandacht in de media. Dat heeft invloed op onze beleving van de zomer. Augustus, 2008, Martha Kivits.}

Temperatuursprong lente in nieuwe klimaatnorm
Zoals gezegd hebben we de afgelopen jaren vaak veel zon en weinig regen gehad in de lente, met daarbij relatief hoge temperaturen. De nieuwe klimaatnorm over de periode 1981-2010 laat ten opzichte van de oude norm over 1971-2000 zelfs een stijging zien van ruim een graad Celcius. De zomer is ook warmer geworden, vergeleken met de oude norm een halve graad. Maar dat is dus een minder grote sprong dan lente heeft gemaakt. Maar wat blijft is dat de lente op zichzelf natuurlijk nog steeds een stuk frisser is dan de zomer. De gemiddelde maximumtemperatuur is in het voorjaar 14 graden, in de zomer ligt de klimaatnorm op 22 graden. Blijkbaar is de temperatuur niet zo belangrijk. Veel meer gevoelswaarde houdt waarschijnlijk samen met regen en zon.

April en mei zonniger dan zomermaanden
Voor hoe zonnig een maand is, wordt vaak gekeken naar het totaal aantal uren dat de zon heeft geschenen. Maar voor de beleving van het weer zal eerder het percentage van de maximaal mogelijke tijd dat de zon daadwerkelijk schijnt, het belangrijkst zijn. Halen we de klimaatstatistieken (1981-2010) erbij, dan is de lente - afgezien van de maartmaand (waarin 33% van de maximaal mogelijke tijd de zon schijnt) - zonniger dan de zomer. April (42%) en mei (43%) scoren net hoger dan de zomermaanden juni (39%), juli en augustus (beide 41%).


_{In de zomer komt - op verder fraaie dagen - de meeste bewolking voor in de middag, juist als de meeste mensen die vrij hebben erop uit willen trekken. Foto: Jannes Wiersema, archief.}

Timing zon
Tevens is voor de mooiweerbeleving van belang op welk moment van de dag de zon al dan niet schijnt. In de zomer hangt er bij warm weer veel vaker bewolking in de middag, en begint de zon al voordat veel mensen wakker zijn te schijnen. Dat terwijl in de lente bij mooi weer vaak juist bewolking uit de ochtend (mist/lage wolken) oplost met daaropvolgend op het moment dat de meeste mensen tijdens hun vrije dag van het mooie weer gebruiken willen maken – de middag – de zon schijnt. Kortom: de timing is vaak beter. Daarnaast is de lucht in de lente relatief droog, waardoor de lucht bij zonnig weer relatief vaak felblauw is.

Minder vaak maar heftiger regen in de zomer
Qua regen lijkt de zomer er voor de mooiweerliefhebbers relatief wel goed af te komen. De totaalhoeveelheden liggen dan weliswaar hoger (220 millimeter ten opzichte van 171 millimeter in de lente), maar de regenduur ligt een stuk lager (121 uur versus 165 uur). Minder regenuren, meer vrolijke zomerweerliefhebbers zou je zeggen. Maar in de beeldvorming speelt ook het nieuws een rol. Zware onweersbuien die meestal maar in een beperkt gebied voorkomen, krijgen door ondergelopen kelders, blikseminslagen, schade door windstoten etc., vaak veel aandacht. Hierdoor ligt op het ‘slechte’ weer dat meestal maar op een beperkt aantal plekken plaatsheeft, relatief veel de nadruk. Dat beïnvloedt het beeld dat we van de zomer hebben negatief.


_{Ook dit is een beeld wat we de afgelopen lenteseizoenen al veel vaker hebben gezien: sproeien tegen de droogte. Foto: Jannes Wiersema, Roodeschool (Gr), deze maandag.}

Gemiddelde temperatuur loopt snel op tijdens lente
Verder zal ook de temperatuursontwikkeling een rol spelen. In de lente loopt het klimaatgemiddelde door de tijd heen pijlsnel op, van 8,5 graden aan het begin van de maartmaand tot bijna 19 graden eind mei. Een verschil van meer dan 10 graden. In de zomer wordt daar nog uiteindelijk 4 graden aan toegevoegd, maar de grote klapper hebben we dan al gehad.

Overgang van winter- naar zomertijd
Tot slot zal ook de overgang van winter- naar zomertijd een rol spelen in onze hoofden. Eind maart wordt het plots een uur later donker en is het tijdens het avondnieuws buiten nog licht. Volgen dan inderdaad nog een flink aantal zonnige dagen dan gaat het gevoel snel al richting zomer. En lijkt het haast alsof het nooit meer op kan met het mooie weer. De kans dat de zomer vervolgens voor het gevoel tegenvalt, wordt daarmee alleen maar groter.

Grote kans op tegenvallende zomer
Met de zonnige omstandigheden afgelopen maart en nu ook weer in april, kunnen we wel eens opnieuw gemakkelijk in deze mentale val trappen. In die zin is de kans op een ‘tegenvallende’ zomer dit jaar dus relatief groot.

_{Bron Meteo-Consult}

Dit soort artikelen vind ik juist interessant. Elke zomer is het zo: 2 weken prachtig weer, 25 graden en volop zon. Dan regent het 3 dagen en mensen lopen al te mauwen: "Het is toch een slechte zomer he.." Niemand denkt meer aan het goede weer, maar als het slecht weer is gaan ze zeuren dat het zo'n slecht weer.

Klopt Romani. Juli was inderdaad een keer heel erg mooi, maar daarna is het nooit meer goedgekomen.

nou leuk om te weten...