De moesson komt op gang

Er zijn meerdere terugkerende klimatologische fenomenen op de wereld. Zoals el niño, la niña en de NAO oscillatie. Het bekendste natuurverschijnsel is waarschijnlijk de moesson, die zich bovendien redelijk aan een vaste kalender houdt. Er zijn meerdere moessons in de wereld, maar de bekendste is die van India. Aldaar is de periodieke regentijd kortgeleden weer op gang gekomen. Het leidt niet alleen tot heel veel neerslag, maar heeft tevens een groot effect op de wind. Scheepvaart in de wijde omtrek van India krijgt daarmee te maken. Onder andere aan de westzijde van India, waar een drukbevaren handelsroute loopt richting de Rode Zee. Zij moeten zich voorbereiden op stormachtige winden.


^{De moesson komt in India vanuit het zuidoosten opzetten. In het zuidoosten begint de regentijd in de loop van mei, terwijl de natte fase in het noordwesten halverwege juli aanvangt. Momenteel bevinden we ons bij de donkere lijn. De zomermoesson duurt het langst in het zuidoosten van India. Bron: IMD.gov}

Essentieel bij het optreden van de Indiase moesson is de algehele verandering van luchtdruk en de daardoor optredende verandering van windrichting. In het winterhalfjaar is het vasteland van China en Rusland erg koud, ligt er daar een (koudbloedig) hogedrukgebied en waait de wind boven India vanuit het noorden. Dat is een droge wind, die bovendien via de Himalaya komt en daardoor nog eens extra uitdroogt. Eigenlijk kun je dit ook een moesson noemen, maar dan de droge moesson, met aflandige winden.


^{Dit zijn de regenhoeveelheden die vandaag vallen in de Indische Oceaan. Goed te zien is dat de hoofdader van de moesson tussen Somalië en Zuid-India ligt. Een brede kuststrook in het westen heeft inmiddels de voorboden van de buien over zich heen liggen: hitte. Het is er 35 tot 40 graden bij een zeer hoge luchtvochtigheid. Een bijna onwerkbare/onleefbare weersituatie.}

De (natte) moesson
In het zomerhalfjaar wordt het Indiase land en omgeving door de loodrechte zonnestand fel opgewarmd en vormt zich bij de grond een grootschalig lagedrukgebied. Dit gebrek aan lucht, wordt opgevuld door wind vanaf zee. Zo krijg je aanlandige winden, met lucht vanuit de Arabische Zee/ Indische Oceaan. Die wind neemt veel vocht mee en in samenwerking met de luchtstijgingen boven en rondom India (door de relatief lage luchtdruk) zullen er vele buien vallen. Door de extra gedwongen stijging van de lucht door de aanwezigheid van de Himalaya, kan het ook in het noorden van India lange tijd hard regenen. De lucht regent daar als het ware uit, terwijl ze aan de noordzijde juist een droge zuidenwind hebben.


^{En zo zien de neerslagsommen er over ruim een week uit, op donderdag 12 juni. Het neerslaggebied is een behoorlijk eind noordwaarts opgeschoven en het grootste deel van de Indiase westkust zit in de forse onweersbuien. Door de bergkam in het westen van India is de neerslag verder landinwaarts een stuk beperkter.}

Een extra impuls voor de moesson wordt gegeven door de InterTropische Convergentiezone (de ITCZ).  Deze zone bestaat uit een fors aantal tropische buien die als een ring om de aarde liggen. Deze zone schuift met de zonnestand mee en verplaatst zich gedurende een jaar van zo’n 20 tot 25 graden zuiderbreedte naar 20 tot 25 graden noorderbreedte. Op enig moment in de zomer komt die zone ook boven het noorden van India uit en zorgt zo voor een versterking van de algehele zomerse lagedruk boven India.


^{Gelijktijdig met het noordwaarts oprukken van de buienclusters, ontwikkelt zich de zogeheten Somali-jet. Het effect zie je in een sterk toegenomen wind op zowel de Indische Ocean als boven de noordelijkere delen van die zeevlakte: de Arabische Zee. Op de kaart staan windvaantjes met snelheden tot 36 knopen. Dat is windkracht 8, een stormachtige wind. Uiteraard willen schepen daar voor gewaarschuwd worden.}

Somali-jet
Alles hangt met alles samen, ook in het weer. Het noordwaarts opdringen van de ITCZ en de vorming van lage luchtdruk boven India, gaat gepaard met een forse aanwakkering van de straalstroom. Er ontstaat in de loop van het voorjaar op een laag niveau in de atmosfeer een fors windveld tussen de oostkust van Somalië en de westkust van India. Dit wordt de Somali-jet genoemd en varieert sterk in kracht. De komende week wakkert deze jet aan en bereikt donderdag 12 juni gemakkelijk stormachtige winden, 8 Bft.  De wind komt vanuit het zuidwesten en voert met forse kracht een heleboel regen mee naar India. Aangezien India aan de westzijde een bergketen heeft liggen, komt de meeste regen in een brede kuststrook, waaronder ook Mumbai, terecht.


^{Bij de hoge windsnelheden horen hoge golven. Op de kaart zijn in het donkerblauwe deel golven tot boven 5 meter weergegeven.}

Deze jet is dus een mede-veroorzaker van de vele neerslag. In de loop van de komende weken schuift de neerslag langzaam verder noordwaarts en komt uiteindelijk ook in het noorden van India terecht. Volgens de huidige verwachtingen zal het noordwesten van India halverwege juli uiteindelijk ook in de natte fase van het jaar arriveren.  Het is niet zo dat het tijdens de moesson alleen maar regent, drie maanden lang. Nee, tijdens de regentijd zijn er actieve en passieve fases die elkaar afwisselen, net zoals de wind ook niet continu met kracht 8 staat te blazen op zee.  Uiteindelijk valt er wel ontzettend veel regen, geen wonder dat het natste plekje op aarde, in India te vinden is. Dat is Cherrapunji, met bijna 12 meter () regen per jaar. Ter vergelijking, in Nederland valt gemiddeld 80 centimeter…..

Scheepvaartberichten
In onze weerkamer houdt de nautische afdeling deze Indiase moesson goed in de gaten. We begeleiden veel schepen die over de Arabische Zee of Indische Oceaan varen en zij willen uiteraard op tijd gewaarschuwd worden als er veel wind en hoge golven worden verwacht.


Lees ook:

Zeker 26 doden door noodweer China

Deze foto is niet meer beschikbaar
Foto:  AFP

Zeker 26 mensen zijn om het leven gekomen bij zware regenval en overstromingen in China. Drie mensen worden nog vermist. Ook zijn meer dan 300.000 mensen geëvacueerd. Dat hebben Chinese autoriteiten zondag bekendgemaakt.

Grote delen in het zuiden van China worden sinds woensdag geteisterd door zware zomerstormen. Harde wind, overstromingen en aardverschuivingen hebben bijna 9.000 huizen vernietigd en 66.000 zwaar beschadigd. Bijna 5 miljoen Chinezen zijn getroffen door het noodweer.

Het noodweer is nog niet voorbij. Meteorologen hebben voor zondag en maandag nog meer zware regenval voorspeld.

_{Bron: NU}