Neerslagradar
Meld het weer bij jou!
Zonnig
Licht bewolkt
Half bewolkt
Zwaar bewolkt
Lichte regen
Regen
Zware regen
Onweer
Lichte sneeuw
Sneeuw
Hagel
Mist
Dichte mist
Zeer dichte mist
Storm
IJzel
<klik hier>
Plaats:
<klik hier>
Waarschuwingen KNMI
Momenteel online
Forum: 221 bezoekers
Meteo encyclopedie: Wat betekent Sojoez?
Sojoez
is een bemand ruimtevaartuig dat voor het eerst op 23 april 1967 door de Sovjet-Unie werd gelanceerd en in de huidige vorm plaats biedt aan drie mensen. De Sojoez is 7,8 m. lang (met de koppelingseenheid) en heeft een gewicht van 6400 kg. Het ruimteschip is vooral bedoeld voor transport van mensen naar een ruimtestation in een baan om de aarde. Een aangepaste versie werd in de jaren zestig van de 20e eeuw ontwikkeld om bemand om de maan te vliegen, hoewel uiteindelijk alleen onbemande maanvluchten hiermee werden uitgevoerd.
Ontwerp
Het basisontwerp van het Sojoez-ruimtevaartuig is van de hand van de voormalige chef-ontwerper van het Sovjet ruimtevaartprogramma, Sergej Koroljov. Hij ontwierp een ruimtevaartuig in 3 modules. Van de voorkant (bij de koppelingseenheid) naar de achterkant zijn dit:
Een sferoïde orbitale module, een leef- en werkruimte voor de kosmonauten
Een klokvormige terugkeermodule, (of daalcabine) uitgerust met een hitteschild
Een cilindrische servicemodule, met systemen voor baancorrectie, standregeling en temperatuurregeling
Daalcabine
De eerste en laatst genoemde modules keren niet terug op aarde maar verbranden bij terugkeer in de atmosfeer. Alleen de daalcabine is uitgerust met een hitteschild om de terugkeer in de atmosfeer te doorstaan. In deze module bevinden zich de kosmonauten in speciale zittingen, zowel tijdens de lancering als de landing. Verder is de module uitgerust met parachutes voor de landing, alle instrumentarium voor de besturing van het ruimtevaartuig (een cockpit), en een beperkte hoeveelheid opslagruimte. Kort voor de landing van de daalcabine aan parachutes wordt het opgebruikte hitteschild afgestoten waardoor zes raketjes vrij komen die op het laatste moment tot ontbranding komen om de klap van de landing te verzachten.
Orbitale module
De orbitale module bevindt zich bovenop de daalcabine, staat onder druk en is via een luik verbonden met de daalcabine. Het bevat het grootste gedeelte van de systemen voor levensonderhoud zoals tanks met zuurstof, filters voor luchtbehandeling evenals de water- en voedselvoorraden. De orbitale module is luchtdicht af te sluiten van de daalcabine en beschikt over een buitenluik zodat deze module dus ook als luchtsluis gebruikt kan worden.
Aan het andere uiteinde van de orbitale module bevindt zich de koppelingseenheid. Op vroegere versies van de Sojoez bevond zich geen luik achter de koppelingseenheid. Na koppeling met een ander ruimtevaartuig moesten de kosmonauten buitenom, via een ruimtewandeling, overstappen. De latere versies beschikken wel over een luik, zodat de kosmonauten na koppeling binnenlangs kunnen overstappen in het gekoppelde ruimtevaartuig. Aan de buitenzijde van de orbitale module bevinden zich antennes en bakens ter ondersteuning van de nadering en koppeling met ruimtevaartuigen.
De orbitale module wordt voordat de remraketten van de Sojoez worden ontstoken afgestoten. Dit geldt voor de huidige versie van de Sojoez. Bij eerdere versies werd de orbitale module pas na de werking van de remraketten afgestoten.
Servicemodule
De servicemodule bevindt zich achter de daalcabine, staat niet onder druk en kan dus niet door de kosmonauten bereikt worden. Hier bevinden zich de systemen voor standregeling en baancorrectie, de remraketten, radiatoren voor warmtewisseling en zonnepanelen of accu's voor de elektriciteitsvoorziening. Dit gedeelte blijft tot en met het gebruik van de remraketten aan de daalcabine verbonden. Daarna wordt de servicemodule via explosieve bouten losgemaakt om te verbranden in de atmosfeer.
Landingsprocedure
Vanwege de opbouw uit drie modules, waarvan er slechts één terugkeert op aarde, heeft het Sojoez ruimtevaartuig een afwijkende landingsprocedure ten opzichte van voorgaande ruimtevaartuigen als Vostok en Voschod. Voorafgaand aan het binnengaan van de atmosfeer zal de daalcabine gescheiden moeten worden van de orbitale module en service module. Daartoe wordt het Sojoez ruimteschip gedraaid zodat de remraketten in de vliegrichting wijzen. Daarna worden de remraketten ontstoken op een halve omloop afstand van de geplande landingsplaats. Direct daarna worden via explosieve bouten de orbitale module en service module afgeworpen. De daalcabine komt vrij uit de 'mantel' van isolatiedekens waarin de daalcabine was verpakt tijdens de lancering en vlucht in de ruimte. De drie modules gaan vervolgens de dampkring binnen, de daalcabine is als enige uitgerust met een hitteschild om de wrijvingshitte van de atmosfeer te overleven. Na deze fase landt de daalcabine uiteindelijk aan een grote parachute, werpt het gebruikte hitteschild af en ontsteekt in de laatste meters boven de grond raketjes om de snelheid tot vrijwel nul terug te brengen. In latere versies van Sojoez wordt de orbitale module al voorafgaand aan het ontsteken van de remraketten afgeworpen. Er is dan minder brandstof nodig voor de remfase en dat vertaalt zich in een grotere nuttige lading die in de daalcabine kan worden teruggebracht naar de aarde.
Voor het gehele artikel zienl.wikipedia.org/wiki/Sojoez_(ruimtecapsule)
Bron: wikipedia – de vrije encyclopedie