Live Bliksemontladingen

De teller in het icoon met het onweersbuitje geeft live het actuele aantal bliksemontladingen uit onze regio weer. De dekking ligt in een vierkant om Nederland en België, waardoor er ook data van rondom Parijs, op de Noordzee en uit een deel van Duitsland wordt weergegeven.

Ontladingen

De ontladingen kun je terugvinden op de Google Maps kaart onderaan de pagina. Deze worden nog niet live bijgewerkt, voor de meest actuele ontladingen ververs je de pagina. De iconen op de kaart lopen in kleur van Geel naar Rood, waarbij Geel een 'nieuwe' ontlading is en Rood een 'oude'.

Geluid

De teller maakt geluid als het aantal bliksemontladingen verhoogt. Dus, bij een update van 0 naar 1 hoor je geluid. Je kunt dit uitschakelen met het luidspreker icoontje in de balk hierboven.

Data © Blitzortung.org / Lightningmaps.org
nl
StormTrack Beta
Inloggen
Heb je nog geen account? Dan kun je er hier eentje aanmaken!
De Bilt

Geen onweer in de buurt
Nu Live

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor San Diego, CA.

18 Mar 2024 22:10:29

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor San Diego, CA.

18 Mar 2024 21:02:48

De kaart KNMI klassieke pluim is bijgewerkt.

18 Mar 2024 10:59:58

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Victoria, TX.

17 Mar 2024 22:05:02

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Jefferson, LA; Plaquemines, LA.

17 Mar 2024 21:05:02

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Iberia, LA; St. Martin, LA; St. Mary, LA.

17 Mar 2024 21:05:01

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Live Oak, TX; McMullen, TX.

17 Mar 2024 15:58:04

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Plaquemines, LA; St. Bernard, LA.

17 Mar 2024 15:58:04

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Plaquemines, LA.

17 Mar 2024 15:40:53

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Jefferson, LA; Plaquemines, LA.

17 Mar 2024 15:09:13

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Iberia, LA; St. Martin, LA; St. Mary, LA.

17 Mar 2024 15:09:12

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Vermilion, LA.

17 Mar 2024 14:36:27

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Cameron, LA; Jefferson Davis, LA.

17 Mar 2024 13:56:09

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor St. Martin, LA; St. Mary, LA.

17 Mar 2024 12:39:15

NWS: Severe Thunderstorm Warning uitgegeven voor Chambers, TX; Galveston, TX.

17 Mar 2024 10:41:55
Actueel
1 / 4

Wateroverlast

Hoogwater in Frankrijk, Engeland en de Benelux

Kou in Noord-Europa

Zelfs -44,3 in Finland

Het Winter Discussietopic

Lees en schrijf mee!

Wintervoorspellingen 2023/24

Kunnen we al iets zeggen over de winter?

×
Kies een plaats
Beschikbare Plaatsen:
×
Welke meldingen wil je ontvangen?

Je kunt hieronder aangeven welke notificaties je wil ontvangen in 'Nu Live'. Standaard ontvang je alle notificaties, wil je een bepaald type melding niet langer ontvangen? Vink dan het vinkje uit. Je keuze wordt automatisch opgeslagen.

×
Nu Live
Welkom op onweer-online.nl! Als je je nog niet hebt geregistreerd, meld je dan nu aan op de leukste en grootste weercommunity van Nederland. Heb je al een account, log dan hier in.
Winterfan
Lid
Woonplaats: Noordwolde
Berichten: 6
Lid sinds: 27 dec. 2020
24 januari 2021, 11:06 uur | Bericht #495466
Ik zie overal berichten over een stevige winter komende tijd... Waar halen ze dat vandaan... Zie 't niet terug
Wsa
Sven
Moderator
Woonplaats: Everywhere and Nowhere
Berichten: 6159
Lid sinds: 5 jul. 2011
24 januari 2021, 11:23 uur | Bericht #495467
Citaat van Winterfan, zondag 24 januari 2021, 11:06 uur Ik zie overal berichten over een stevige winter komende tijd... Waar halen ze dat vandaan... Zie 't niet terug Die berichten zijn te voorbarig Maar het moet wel gezegd worden dat de runs potentieel laten zien (zie bijvoorbeeld ECMWF pluim van gisterenavond). Nu 'stevige winter' is dan voor velen nog eens andere definitie Voor sommigen moeten dat ijsdagen zijn met matige tot strenge vorst 's nachts, voor anderen is dat gewoon een dikke sneeuwdump.

Zoals ik dus zei, modellen laten opties zien richting eind deze maand/begin februari (volgens mij heb daar al eens iets over geschreven). Maar de komende dagen moet het gaan uitwijzen welke richting we uitgaan. Zal daar de komende dagen wel eens een stukje over schrijven, maar eerst maar eens focussen op vandaag en begin komende week
 
Waarom deze advertentie?
Woonplaats: Leeuwarden
Berichten: 302
Lid sinds: 6 jan. 2017
24 januari 2021, 12:52 uur | Bericht #495468
hoi, 
nee kan dat ook niet zien , vindt de verschillen tussen ECMWF en GFS soms levensgroot 
als je de vorige runs bekijkt , ECMWF heb ik dan liever als uitkomst
Brouwer
Raymond
Lid
Woonplaats: Midden Delfland
Berichten: 516
Lid sinds: 13 aug. 2008
24 januari 2021, 17:43 uur | Bericht #495472
Kans op forse winterkou door meteorologisch fenomeen

HOORN - De kans op stevige winterkou in februari groeit met de dag. „Er zou zomaar geschaatst kunnen worden”, zegt oud-weerman Frans Schrader van De Telegraaf. Meteorologische modellen tonen dat statistisch de kans op extreme kou vanaf volgende week toeneemt door een ’fenomeen’ boven de Noordpool.

Lees heel artikel: https://www.telegraaf.nl/nieuws/385739159/kans-op-forse-winterkou-door-meteorologisch-fenomeen-misschien-wel-schaatsen

Door nieuwe wetgeving is het helaas niet meer mogelijk nieuwsberichten in zijn geheel te kopiëren. Om rechtzaken te voorkomen willen we vragen alleen een link te plaatsen & niet hele artikelen te kopiëren. | Gewijzigd: 24 januari 2021, 21:54 uur, door Thijs.
Woonplaats: Nieuwerkerk
Berichten: 18
Lid sinds: 10 jan. 2021
24 januari 2021, 19:09 uur | Bericht #495474
ja en over 50 jaar heb je weer elfstedentochten..wat een gezwam
rtrtrtrt
Thijs.
Moderator
Woonplaats: Wageningen
Berichten: 2526
Lid sinds: 29 mrt. 2016
24 januari 2021, 21:19 uur | Bericht #495475

Grenzwetterlage mogelijk vanaf donderdag

Donderdag 28 t/m Zaterdag 30 januari

Momenteel is de hele Benelux nog gevuld met koele lucht.
- Zoals het er naar uitziet wordt het zuiden van de Benelux vanaf donderdag aanstaande gevuld met zachte lucht (temperatuur gaat van 4°C naar 10°C).
- In het noorden van de Benelux bestaat een kans dat de huidige temperaturen van circa 2-4°C gewoon voortgezet gaan worden.

De Benelux komt dan op de scheidingslijn van luchtsoorten met koud ten noorden en zacht ten zuiden. Dit noemen we een GWL (GrenzWetterLage = scheidingslijn).


De koude lucht handhaaft zich in Scandinavië, zachte lucht komt in grote snelheid vanuit het westen Frankrijk binnen. Er is nog veel onzekerheid over wáár de grens precies komt te liggen, het varieert nu nog van de omgeving Kiel-Hamburg (zeer regenachtig en zachte periode vanaf donderdag), tot de NL-BE grensstreek (kans op mix van regen en (natte) sneeuw voor ons).

ALS de grens langere tijd boven Nederland komt, kunnen we binnen 50 kilometer Noord-Zuid afstand een omslag zien van zacht & regenachtig naar sneeuw & temperaturen net boven het vriespunt.

Met rood is aangegeven waar de grens mogelijk tussen kan komen te liggen.

In de GFS run hieronder zie je 5 lagedrukgebieden met dezelfde koers midden over Nederland trekken, in een gebied van west naar oost zou er ruim 20 mm neerslag kunnen vallen door de opeenvolgende neerslaggebieden. Dat zou in theorie een sneeuwdek van circa 5 cm kunnen geven, ik ben nog voorzichtig met het noemen van nummers.





Grove schets van waar de grens tussen luchtsoorten zou kunnen liggen, dik 10°C ten zuiden, 0 tot 1°C erboven.


Ook in sneeuwhoogte mogelijk een duidelijke noord-zuid grens.

Waarom een gunstige ontwikkeling in weerkaarten?
De reden voor de verschuiving van een zachte periode naar een gedeeltelijk zacht-koude periode komt door de zuidelijke koers van de straalstroom. We zien de straalstrom continu uit noordwestelijke richting komen, en vaak ligt hij net boven België of Frankrijk. Hierdoor verleggen de lagedrukgebieden in de meest recente runs de koers. Waar het eerst over Denemarken ging (hele Benelux in zachte lucht), gaat lagedruk nu naar de Benelux (GWL mogelijk).


Pluimen & ensembles
De verbetering in slechts 3 runs tijd zien we ook terug in de leden van GFS. In de run van gisteravond 23u (de 18z) ging 91% van de leden voor zachte lucht in de hele Benelux:


Rood vierkant = zeer zachte lucht in hele Benelux.
Blauw & Rood vierkant = tweedeling Noord VS Zuid.
Blauw vierkant = koude lucht in hele Benelux.


In de meest recente GFS run is dat beeld al flink veranderd, het is ongeveer 50%-50% tussen hele Benelux zeer zachte lucht, en een tweedeling. Er zijn helaas nog steeds amper leden die de koude lucht ook in Vlaanderen & Zuid-NL laten volharden!
Extreme kou (laten we zeggen, -10°C 's nachts en -5°C overdag) zien we helemaal nergens binnen betrouwbare termijn. Daarin moet ik wel even duidelijk een tegengeluid laten horen tegen dat wat de Telegraaf produceerd.

Rood vierkant = zachte lucht in hele Benelux.
Blauw & Rood vierkant = tweedeling Noord VS Zuid.
Blauw vierkant = koude lucht in hele Benelux.




Noord-Zuid verschil: kans op winterweer groter in het noorden, duur (zeer) zachte lucht ook langer in het zuiden, in het noorden mogelijk slechts gedurende één nacht.

Vanaf zondag 31 januari

Als we onze blik verschuiven naar de periode na de tweedeling, zien we dat in zowel regio ZW als NO het nog wat kouder wordt. Uiteindelijk krijgen we dus een (meest waarschijnlijk korte) veeg koudere lucht waarin het opnieuw draait om sneeuw, en niet zozeer om vorst.

| Gewijzigd: 24 januari 2021, 22:21 uur, door Thijs.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Onweer-Online.nl
Beheerder
Woonplaats:
Berichten: 121
Lid sinds: 26 aug. 2015
24 januari 2021, 21:45 uur | Bericht #495476
Update Temperatuurpluimen 24-01-2021 21:45 uur

ECMWF:


GFS:
De grootste, leukste en gezelligste online weercommunity van de Benelux!
Onweer-Online.nl
Beheerder
Woonplaats:
Berichten: 121
Lid sinds: 26 aug. 2015
25 januari 2021, 09:45 uur | Bericht #495479
Update Temperatuurpluimen 25-01-2021 09:45 uur

ECMWF:


GFS:
De grootste, leukste en gezelligste online weercommunity van de Benelux!
Sven
Moderator
Woonplaats: Everywhere and Nowhere
Berichten: 6159
Lid sinds: 5 jul. 2011
25 januari 2021, 11:43 uur | Bericht #495480

Stevige winterse buien op komst


Het is vooral een gevalletje nowcasten hoe een en ander kan uitpakken. Later vandaag gaat een laagje zich bemoeien met de noordelijke helften. Hieraan gekoppeld nemen de kansen toe op stevige (geclusterde buien). Hierbij moet worden gedacht aan regenbuien, natte sneeuw, hagel alsook mogelijk droge sneeuw. Ook een klap onweer is niet geheel uit te sluiten.

Hoe het een en ander gaat uitpakken is nowcasten. Als buien stevig genoeg zijn, dan is een lokaal dekje van misschien 2-3cm niet uit te sluiten. De vraag is natuurlijk of de meer vaste fractie zich reeds voordoet aan de kuststreek of dat dit meer weggelegd zal zijn voor de gebieden in het binnenland dan wel aan de oostgrens.

Even Harmonie en ECMWF ter illustratie, zitten wel wat verschillen in modellen onderling, dus gewoon nowcasten later vandaag

Onweer-Online.nl
Beheerder
Woonplaats:
Berichten: 121
Lid sinds: 26 aug. 2015
25 januari 2021, 21:45 uur | Bericht #495484
Update Temperatuurpluimen 25-01-2021 21:45 uur

ECMWF:


GFS:
De grootste, leukste en gezelligste online weercommunity van de Benelux!
Thijs.
Moderator
Woonplaats: Wageningen
Berichten: 2526
Lid sinds: 29 mrt. 2016
25 januari 2021, 23:26 uur | Bericht #495486

Natte sneeuwbuien trekken over Nederland


We zien Groningen ook precies onder een flinke bui vallen. Lokaal zijn de verschillen enorm, binnen 10 kilometer kan het van een sneeuwdek naar slechts wat natte sneeuw gaan. (Dus opnieuw, sneeuwloterij). De kans op natte sneeuw is vele malen groter dan droge sneeuw, en smelt slaat de komende dagen wat vaker toe doordat de wind gedraait is naar het noordwesten. Zo gaat de temperatuur na passage van de buien omhoog naar 3-4°C, daarmee hebben we nu een zachtere nacht te pakken.


De buien trekken nu ongeveer oostwaarts richting Duitsland. Buien zijn niet statisch, dus er ontstaan nieuwe terwijl andere uitdoven (i.t.t. een front).

Komende uren wordt het droger, de aanvoer van nieuwe buien valt stil als de CAD (Cold Air Development, een type trog) ons land verlaat richting Duitsland.


Aan wolkentoppen zijn buien ook te herkennen, we zien weinig nieuwe buien op de Noordzee klaarliggen, het wordt dus droger.

We kijken uit naar: sneeuwkans woensdagochtend

In de nacht naar woensdag nadert een wat actiever front Nederland vanaf de Noordzee. Zeker aan de voorzijde kan neerslagafkoeling ervoor zorgen dat de sneeuw kan blijven liggen. Woensdagochtend kan er dus, vooral in het oosten en noordoosten, een sneeuwdekje onstaan. Aan de achterzijde draait de wind naar het noordwesten en komt zachtere lucht binnen. We zien dit gebeuren vanaf 08:00 in het westen, dan kan de temperatuur helaas stijgen naar 5 tot 7°C. De dikte van het tijdelijke sneeuwdek varieert nog, Arome komt met circa 1 cm in het oosten en noordoosten. Harmonie komt met 0 tot 1 cm in het westen tot 5 cm in Twenthe.
 

Guidance
Bij de occlusie van woensdagnacht/ochtend, laat de NESO van de verschillende modellen werkelijk alle soorten neerslag zien. Waar de wolkenlaag dik genoeg is zal het gaan om regen, overgaand in (natte) sneeuw. Bij lichte neerslag lijken ijsregen en (meteorologische) ijzel mogelijk, bij een ondergrond van net boven nul, een belangrijk aandachtspunt.

Op nadering van de occlusie(s) van woensdag regen, landinwaarts wordt de sneeuwfractie naar het oosten toe steeds groter. Accumulatie t/m woensdagochtend 09 UTC maximaal 1 cm in de oostelijke helft, in het noordoosten mogelijk 1-3 cm.

| Gewijzigd: 25 januari 2021, 23:42 uur, door Thijs.
Eerder W. in t Erland (Winterland)
Sven
Moderator
Woonplaats: Everywhere and Nowhere
Berichten: 6159
Lid sinds: 5 jul. 2011
25 januari 2021, 23:38 uur | Bericht #495487
Citaat van Onweer-Online.nl, maandag 25 januari 2021, 21:45 uur Update Temperatuurpluimen 25-01-2021 21:45 uur

ECMWF:

 

Ik laat even de pluim staat van ECMWF, want zoals reeds aangegeven door W. in t Erland, kan het goed zijn dat er een 2-deling gaat ontstaan in Nederland. Ter vergelijking hieronder de pluimen voor NO (koud) en ZW (zachter => maar ook koudere opties voor alle duidelijkheid richting weekend)




En er komen misschien wel dikke sneeuwkansen om de hoek loeren, maar daarover later meer. Morgen maar eens een blik werpen op de nacht naar woensdag want daar komt de volgende mogelijkheid ook al weer | Gewijzigd: 25 januari 2021, 23:39 uur, door Sven
Woonplaats: Nieuwerkerk
Berichten: 18
Lid sinds: 10 jan. 2021
26 januari 2021, 08:53 uur | Bericht #495490
het is toch wel duidelijk dat als er een lagedrukgebied opkomt de voorspelde stevige vorst  9 van de tien keer geen kans van slagen heeft.  dit is nu de derde keer dat dit gebeurt vanaf januari maar weer zal de zachte lucht het winnen. ik denk dat de computers een beetje anders ingesteld moeten worden want dit wordt wel een beetje komisch .
rtrtrtrt
Onweer-Online.nl
Beheerder
Woonplaats:
Berichten: 121
Lid sinds: 26 aug. 2015
26 januari 2021, 09:45 uur | Bericht #495491
Update Temperatuurpluimen 26-01-2021 09:45 uur

ECMWF:


GFS:
De grootste, leukste en gezelligste online weercommunity van de Benelux!
Woonplaats: Utrecht
Berichten: 10
Lid sinds: 9 jan. 2017
26 januari 2021, 09:46 uur | Bericht #495492
Ik zie volgende week oostenwind staan maar de temperatuur zakt niet heel erg. Hoe komt dat?
Sven
Moderator
Woonplaats: Everywhere and Nowhere
Berichten: 6159
Lid sinds: 5 jul. 2011
26 januari 2021, 10:15 uur | Bericht #495493
Citaat van Chrisutrecht, dinsdag 26 januari 2021, 9:46 uur Ik zie volgende week oostenwind staan maar de temperatuur zakt niet heel erg. Hoe komt dat? Waar zie je dit juist? Is misschien handig als je er even een kaartje bij zet, dan kunnen we daarop in gaan
 
Woonplaats: Utrecht
Berichten: 10
Lid sinds: 9 jan. 2017
26 januari 2021, 10:17 uur | Bericht #495494
14 daags bij buienradar
Callie-P
Moderator
Woonplaats: Den Haag
Berichten: 2152
Lid sinds: 16 jan. 2010
26 januari 2021, 11:33 uur | Bericht #495495
Citaat van Chrisutrecht, dinsdag 26 januari 2021, 10:17 uur 14 daags bij buienradar
Deze oostenwind is eigenlijk (vooralsnog ) alleen verwacht voor dit weekend..daarna zoekt de wind de zuidwest hoek op en is het volgens de hudige verwachtingen gedaan met de serieuze vorst.  Het is inderdaad wel wat frustrerend dat de pluimen / weermodellen elke keer met best wel extremen komen maar dat dit elke keer wijzigd..waarbij we eerst een pluim hadden met veel leden die onder de -5 graden doken, is het nu het tegenovergestelde en komt de plus 5 meer in beeld.

De moeilijkheid met de hudige situatie is dat we eigenlijk midden op een snelweg staan van lagedruk gebiedjes..elke gebiedje pakt zijn eigen route en met de juste afslag kan zo een lagedruk gebiedje ons winterweer bezorgen (tijdelijk).

opbouw van langdurig winterweer (zie ik tenminste) niet in de weermodellen ontstaan...het is niet anders... laten we even focussen op het weekend want dat lijkt op dit moment het enige prikje te worden in deze batch... | Gewijzigd: 26 januari 2021, 11:37 uur, door Callie-P
Sven
Moderator
Woonplaats: Everywhere and Nowhere
Berichten: 6159
Lid sinds: 5 jul. 2011
26 januari 2021, 15:03 uur | Bericht #495497

Sneeuwkans nacht naar woensdag/woensdagochtend


Modellen tonen onderling nog wel wat verschillen, maar ik ga uit dat vooral de oostelijke helften kans maken op een sneeuwdek. Wel weer tijdelijk want de sneeuwzone is ook de overgang naar zachter weer waardoor een eventueel sneeuwdek weer snel zal wegsmelten.

Ook in de rest van de Benelux is de kans groot op vlokken, waarschijnlijk in hoofdzaak natte sneeuw, die bij voldoende intensiteit het eventjes wit kan maken.

KNMI hierover:

Modelbeoordeling:
Aandacht gaat vooral uit naar de neerslagsoort van komende nacht en morgenochtend. Met de sterk gekrompen wind zien we alle modellen boven land al vrij snel een winters signaal geven. Hirlam, die weer het koudst is, geeft zelfs al sneeuw boven het westen van het land, andere modellen geven regen en natte sneeuw boven het westen en verder landinwaarts zien we dan de sneeuwfractie groter worden. De eerste neerslag (hoogtewarmtefront) zien we wat uiteenvallen boven land, waarna de neerslag iets intensiveert nabij de occlusie, met name boven het noordoosten wanneer daar ook nog een kleine trog op hoogte langs trekt. Door deze intensivering neemt de kans op droge sneeuw toe.

Neerslag:
Nog een enkele bui. Later vanavond en vannacht van het westen uit lichte regen, landinwaarts ook (natte) sneeuw waarbij de sneeuwfractie naar het oosten toe steeds groter wordt. Accumulatie t/m woensdagochtend veelal 1-3 cm. Harmonies komen zeer lokaal met 3-5 cm. Na passage van de occlusie is een lichte (coalescentie)bui mogelijk. In de nacht naar donderdag van het zuidwesten uit regen.



KMI waarschuwing:



Enige wat wel opvalt is dat Harmonie alsook ECMWF frij fors zijn in bepaalde regio's. Ik plaats hieronder even de kaartjes, maar ik zou me er niet te veel op vastpinnen. Kans lijkt me sterk dat dit gaat uitkomen. Maar daar kunnen we waarschijnlijk laat vanavond/begin van de nacht meer over zeggen als de neerslag deze gebieden reeds bereikt.

ECWMF berekent ook aardig wat sneeuw in het ZW


Harmonie is ook fors in West-Vlaanderen en later in Nederland (wordt ook vermeld in guidance KNMI)



Gezellig nowcasten maar weer
Onweer-Online.nl
Beheerder
Woonplaats:
Berichten: 121
Lid sinds: 26 aug. 2015
26 januari 2021, 21:45 uur | Bericht #495502
Update Temperatuurpluimen 26-01-2021 21:45 uur

ECMWF:


GFS:
De grootste, leukste en gezelligste online weercommunity van de Benelux!
Terug naar boven
Dit topic is gesloten
2 Gebruikers lezen nu dit topic, onderverdeeld in 1 gast, 0 leden en 1 indexing-bot
Berichten
Er zijn in totaal 27.840 topics, welke bij elkaar 448.316 reacties hebben gekregen.
Leden
We zijn met 11.573 leden.
Het nieuwste lid is paterbon.

Berichten
Je moet inloggen om je berichten te kunnen lezen.
Dit topic
2 mensen bekijken nu dit topic.

Record
Op 6 december 2010 om 11.29 uur waren er 2.792 mensen tegelijkertijd online op onweer-online!
Stats
Er zijn nu 68 mensen aan het browsen op het forum. 0 Daarvan zijn ingelogd.
Van die 68, lezen 1 mensen het topic "Sunna stelt zich voor..".

Sponsors en partners

Actueel op OnweerOnline.nl

Wateroverlast

Hoogwater in Frankrijk, Engeland en de Benelux

Het Winter Discussietopic

Lees en schrijf mee!

Kou in Noord-Europa

Zelfs -44,3 in Finland

Wintervoorspellingen 2023/24

Kunnen we al iets zeggen over de winter?

© 2003 - 2024 onweer-online.nl   |   Alle rechten voorbehouden   |   Algemene gebruiksvoorwaarden