Kleine impressie weermodellen
We kennen het allemaal. We denken vanavond lekker te kunnen BBQ-en maar dan gaat het regenen! Ze bakken er ook niks van bij de weer-instanties.
Maar het weer voorspellen is gecompliceerder dan men denkt. Een kleine verandering heeft grote gevolgen. Hoe word het weer eigenlijk voorspeld?
Een weersvoorspelling op korte termijn klopt in veel gevallen nog redelijk. Maar op langere termijn is het in de meeste gevallen onzeker. Een weermodel bestaat uit een groot aantal 'leden'. Elk lid schetst een ander scenario. Uit alle scenario's word een gemiddelde genomen. Een lange termijn verwachting word hierop gebaseerd. Maar tussen de tijd van nu, en het lange termijn kan veel veranderen. Een zeer kleine verandering kan voor de lange termijn grote gevolgen hebben. We kunnen in veel gevallen wel een trend ontdekken. Vooral wanneer er stabiel weer aan lijkt te komen is dat in veel gevallen van te voren wel zichtbaar, maar het gebeurd ook vaak genoeg dat er toch onstabiliteit terug komt. Die in dit soort gevallen meestal word veroorzaakt door een of meerdere (onvoorziene) uitlopers van lagedruk gebieden.
De leden van een weermodel schetsen zoals gezegd verschillende situaties, waarbij de luchtdruk, duur, snelheid en gedrag van zo'n laag- of hoge drukgebied voorspeld word. Bij weermodellen word niet naar de actuele situatie gekeken. Dus wat nu gebeurd, en in deze tijd kunnen ook nog (bepalende) veranderingen optreden, die roet in het eten kunnen gooien voor de langere termijn voorspellingen.
Elk weermodel heeft zijn voor én nadelen. Bijvoorbeeld GFS is niet erg betrouwbaar. GFS gebruikt een raster van 50 bij 50 kilometer, terwijl het nieuwe model van WRF een raster van 11 kilometer gebruikt. Omdat dit model zo gedetailleerd is, is de voorspelling ook maar voor 3 dagen vooruit, in tegenstelling tot GFS met 16 dagen.
De weerkaarten die we zien (op bijvoorbeeld wetterzentrale.de) zijn gebaseerd op één lid. Namelijk de 'oper' (Oper = Operationeel). De oper is een belangrijk lid, het schetst ongeveer een gemiddelde van de situatie, en laat dat zien d.m.v 'weerkaarten'. Terwijl de andere leden hun eigen berekeningen maken, die we alleen in de ensembles kunnen terugvinden. Noch vertoont de oper met regelmaat significante afwijkingen t.o.v. de overige leden.
Er zijn ook weermodellen die zich nog meer concentreren op bepaalde situaties. De kaarten van lightningwizard.com bijvoorbeeld, geven nog meer detail indien er een mogelijke onweer-situatie voor de deur staat. De kaarten geven vooral de dynamische setting van een (potentiële) situatie weer.
Maar het weer voorspellen is gecompliceerder dan men denkt. Een kleine verandering heeft grote gevolgen. Hoe word het weer eigenlijk voorspeld?
Een weersvoorspelling op korte termijn klopt in veel gevallen nog redelijk. Maar op langere termijn is het in de meeste gevallen onzeker. Een weermodel bestaat uit een groot aantal 'leden'. Elk lid schetst een ander scenario. Uit alle scenario's word een gemiddelde genomen. Een lange termijn verwachting word hierop gebaseerd. Maar tussen de tijd van nu, en het lange termijn kan veel veranderen. Een zeer kleine verandering kan voor de lange termijn grote gevolgen hebben. We kunnen in veel gevallen wel een trend ontdekken. Vooral wanneer er stabiel weer aan lijkt te komen is dat in veel gevallen van te voren wel zichtbaar, maar het gebeurd ook vaak genoeg dat er toch onstabiliteit terug komt. Die in dit soort gevallen meestal word veroorzaakt door een of meerdere (onvoorziene) uitlopers van lagedruk gebieden.
De leden van een weermodel schetsen zoals gezegd verschillende situaties, waarbij de luchtdruk, duur, snelheid en gedrag van zo'n laag- of hoge drukgebied voorspeld word. Bij weermodellen word niet naar de actuele situatie gekeken. Dus wat nu gebeurd, en in deze tijd kunnen ook nog (bepalende) veranderingen optreden, die roet in het eten kunnen gooien voor de langere termijn voorspellingen.
Elk weermodel heeft zijn voor én nadelen. Bijvoorbeeld GFS is niet erg betrouwbaar. GFS gebruikt een raster van 50 bij 50 kilometer, terwijl het nieuwe model van WRF een raster van 11 kilometer gebruikt. Omdat dit model zo gedetailleerd is, is de voorspelling ook maar voor 3 dagen vooruit, in tegenstelling tot GFS met 16 dagen.
De weerkaarten die we zien (op bijvoorbeeld wetterzentrale.de) zijn gebaseerd op één lid. Namelijk de 'oper' (Oper = Operationeel). De oper is een belangrijk lid, het schetst ongeveer een gemiddelde van de situatie, en laat dat zien d.m.v 'weerkaarten'. Terwijl de andere leden hun eigen berekeningen maken, die we alleen in de ensembles kunnen terugvinden. Noch vertoont de oper met regelmaat significante afwijkingen t.o.v. de overige leden.
Er zijn ook weermodellen die zich nog meer concentreren op bepaalde situaties. De kaarten van lightningwizard.com bijvoorbeeld, geven nog meer detail indien er een mogelijke onweer-situatie voor de deur staat. De kaarten geven vooral de dynamische setting van een (potentiële) situatie weer.
Leuk stukje Onweergek!
| Gewijzigd: 2 oktober 2009, 21:22 uur, door Narmolanya
"Sunshine is delicious, rain is refreshing, wind braces us up and snow is exhilarating. There is really no such thing as bad weather, only different kinds of good weather."-John Ruskin
