Noordwestcirculatie
24.01.10 11:17


Het ziet er naar uit dat we komende week een circulatie mogen begroeten die we lang niet hebben gezien. Sinds half december werd het weer veelvuldig gestuurd door blokkerende hogedrukgebieden, die echter niet konden voorkomen dat er met regelmaat een sneeuwstoring doorheen glipte. Vaak lag de belangrijkste kern van hogedruk op het noorden van de Atlantische Oceaan of bijvoorbeeld over Groenland. In de laatste weken was ook boven Siberië en Noordwest Rusland vaak een sterk hogedrukgebied te zien, soms met een sterke uitloper naar Scandinavië.

De komende week verandert deze situatie. Het belangrijkste hogedrukgebied kiest positie op het midden van de Oceaan, om en nabij de 50e breedtegraad. Daarmee komt er volop ruimte voor omvangrijke lagedrukgebieden boven Scandinavie. Het resultaat is een noordwestelijke luchtstroming die zich vanaf woensdag tot over ons land gaat uitbreiden.

Voor het zover is passeert er eerst nog een krachtige uitloper van het oude, vertrouwde Siberische hogedrukgebied. De passage gaat vergezeld van brede opklaringen. Dinsdag wordt, na een koude nacht met matige tot strenge vorst, een schitterende winterdag. Als u de kans heeft, een uitgelezen dag om te genieten van het mooie besneeuwde landschap van ondermeer Noord Holland en Friesland. In de omgeving van Den Helder lag vanochtend 8 centimeter sneeuw. Op Texel her en der zelfs ruim 10 centimeter. Ook in Friesland ligt op veel plaatsen weer een mooie laag sneeuw, die de komende dagen in stand blijft. In de nacht naar woensdag valt de wind volledig weg en ook dan is het nog lange tijd helder. Dat betekent nog een koude nacht met temperaturen die zeker op de goed besneeuwde locaties onderuit kunnen gaan naar rond de -10 graden.

Woensdag komen we aan de andere zijde van de rug van hogedruk terecht waardoor de wind ogenblikkelijk de westhoek opzoekt. Het gaat in de kustprovincies dooien, maar in het oosten en zuiden komt het kwik nog amper boven nul. In de namiddag en avond volgt de neerslag van een front, behorend bij een diepe depressie boven Scandinavië. Met name dieper landinwaarts kan het weer gaan sneeuwen. Achter het front zit de wind voortdurend in de noordwest- of noordhoek Soms passeert een storing met veelal winterse neerslag, en tussen storingen door is de atmosfeer onstabiel genoeg voor winterse buien. Hoewel we dus een ander circulatietype krijgen, houdt het weer een nogal winters karakter met van tijd tot tijd sneeuwval.

Nu wordt er soms een verband gelegd tussen de NAO index en de winter bij ons. Ook wordt in dit verband soms de AO index genoemd. Beide indicie geven aan, in hoeverre westelijke stromingen dominant zijn in de circulatiepatronen. Voor wat betreft de NAO index kijkt men naar afwijkingen ten opzichte van normaal in luchtdruk tussen de omgeving van IJsland en het gebied voor de Portugese kust. Soms gebruikt men simpelweg de locaties Reykjavik en Lissabon. In veel winters domineren de westelijke stromingen. Vaak doordat de luchtdruk hoog is nabij de Azoren en laag in het zeegebied rond IJsland. De index is dan positief. Een negatieve index is dan een indicatie, dat westelijke stromingen zijn geblokkeerd. Een vergelijkbare redenering geldt voor de AO index, of volledig de Arctische Oscillatie index.

Maar hier kijkt men wat breder, dus niet alleen naar IJsland en de Azoren. Men neemt in de AO index het hele gebied mee ten noorden van de 20e breedtegraad. Eigenlijk geeft dit een nog duidelijker beeld van de aan- of afwezigheid van dominante westelijke stromingen.

De NAO index was tijdens de recente extreem zachte novembermaand aanvankelijk positief (westelijke stromingen), maar werd in de laatste week negatief. In de eerste helft van december 2009 werd de NAO index nog negatiever. Toch werd het pas winters rond 13 december. Tot vorige week zondag was de NAO index negatief, maar nu schommelt de waarde al ruim een week rond de 0. Berekeningen geven aan dat de index in de loop van komende week weer enige tijd negatief wordt. Op zich klopt dit wel met de berekende weerkaart voor aanstaande vrijdag. Het hogedrukgebied op de Oceaan heeft dan een uitloper naar IJsland. Vanaf begin februari lijkt de NAO index weer wat te stijgen, mogelijk tot rond de 0. De AO index is momenteel licht negatief, maar stijgt in de loop van komende week juist tot nabij 0. In de eerste week van februari zou de AO index weer sterk moeten dalen.

Als de AO index dus niet alleen aangeeft dat de westelijke stromingen geblokkeerd zijn bij een negatieve waarde, maar ook dat dit in de winter in ons land vaak koud weer oplevert, zou de winter in de eerste week van februari dus weer geleidelijk overtuigender moeten gaan toeslaan. Op basis van de NAO index is deze uitspraak minder duidelijk te maken op dit moment

Bron: MeteoConsult