Uitsneeuwende cirrus

Bij het invallen van Koninginnenach afgelopen zondagavond fotografeerde waarnemer Tinus Beckers deze prachtig aangelichte wolken. Wat we zien is zogeheten ‘uitsneeuwende’ cirrusbewolking.


_{Uitsneeuwende pluk cirrusbewolking, fraai beschenen door de gloed van de reeds achter de horizon verdwenen zon, aan het begin van Koninginnedag. Vastgelegd door Tinus Beckers, Lichtenvoorde.}

De uitsneeuwde cirrus bevond zich ergens tussen 6 en 10 kilometer boven het aardoppervlak. Op die hoogte is het zo koud dat alle bewolking geheel uit ijskristallen bestaan. Dergelijke bewolking heet cirrusbewolking en is normaal gesproken niet dik genoeg om het neerslagproces op gang te laten komen.

Door kleine veranderingen in de atmosfeer rond of in de cirruswolk kan de balans in sommige gevallen omslaan en het neerslagproces wel op gang komen. Voorbeelden zijn het langskomen van een vliegtuig (toevoeging van condensatiekernen in de vorm van roetdeeltjes) of door een natuurlijke veroorzaakte stijgende luchtbeweging (met als effect een plotselinge afkoeling van de luchtlaag).


_{Ook cirrusbewolking, maar dan met een andere structuur en overdag op Koninginnedag zelf. De door deze cirruslaag veroorzaakte breking van het zonlicht leverde een fraaie halo op. Foto: Marij Bouwers, Zuid-Limburg.}

Deze plotselinge verandering heeft soms tot gevolg dat het neerslagproces ineens wel op gang komt. De ijskristallen klonteren dan aaneen tot grotere exemplaren die als gevolg daarvan zo zwaar worden dat ze naar beneden beginnen te vallen: neerslag.

Van volgroeide sneeuwvlokken is overigens geen sprake, daar zijn ze te klein voor. Tevens bereikt de neerslag van ‘uitsneeuwende’ cirrus nooit de grond. Ook op de foto’s van zondag is dat goed te zien, de valstrepen van de neerslag komen niet ver. De vallende ijskristallen lossen in de drogere lucht onder de wolk namelijk vrijwel direct op.


_{Cirrusbewolking met weer andere structuren. Frans Sijmons, vlak over de Duitse grens op Koninginnedag.}

Doordat het neerslagproces zo plotseling en door de hele wolk heen tegelijkertijd op gang komt, vallen alle ijskristallen naar beneden, de hele wolk dus. Doordat de ijskristallen op hun weg naar beneden zoals aangegeven vervolgens direct oplossen, verdwijnt daarmee ook de hele wolk: de cirruswolk is ‘uitgesneeuwd’.

_{Bron: Meteo Consult}