Rijptrappen

Dagelijks wordt me de vraag gesteld. Wanneer wordt het nou eindelijk eens echt voorjaar? De vraag is wel te begrijpen. Echt mooie warme dagen zijn zeer schaars deze lente. Bovendien zitten de warme lentes van de afgelopen jaren nog vers in ons geheugen.


_{Koud? Foto Guus Creusen}

Hoezo te koud?
Weerkundig gezien is het allemaal nog niet eens zo heel extreem. April was minder dan 1 graad te koud, maar maart, meteorologisch gezien ook een voorjaarsmaand, was juist zonnig en warm. Mei is het tot nu toe ook slechts een fractie kouder dan normaal. Met andere woorden, met nog een halve maand lente te gaan, staat de balans wat betreft temperatuur nog altijd iets in de plus. De lente is tot dusver (nog net) aan de warme kant!
Maar cijfers zeggen beslist niet alles. Temperatuur is leuk, maar als de zon verstek laat gaan en het vaak regent, weegt dat veel zwaarder en komen we tot een negatieve beoordeling van de dag of de maand. Inderdaad was april somber en op veel plaatsen ook nat. Voor mei geldt over de eerste helft van de maand precies hetzelfde. En dat het met de temperatuur lijkt mee te vallen, komt vooral omdat het met bewolkt en wisselvallig weer ’s nachts aan de zachte kant blijft. En de nachten tellen in de gemiddelde temperatuur even hard mee als de dagtemperatuur.

Rijptrappen
We zijn nog niet verlost van de voorjaarskou. De ijsheiligen mogen dan geweest zijn, het is goed mogelijk dat we opnieuw nachtvorst krijgen. Uitgerekend op de vroege ochtend van Hemelvaartsdag komt het kwik, zeker op beschutte plekken aan de grond, tot net onder het vriespunt. Dat worden dus wellicht berijpte weilanden. Ofwel, dauwtrappen wordt op sommige plaatsen dit jaar eerder rijptrappen. Sterker nog, het is zo maar mogelijk dat een enkel waarnemingsstation het zelfs op de normale waarnemingshoogte van anderhalve meter tot vorst brengt. Dat is redelijk zeldzaam maar het kan altijd extremer. Het heeft in Nederland zelfs in juni nog wel eens gevroren. De laatste officiële vorstdag staat op 18 juni 1955, toen het in Uithuizermeeden 0.8 graad heeft gevroren. In 1975 haalde Nijmegen begin juni nog een keer 2 graden vorst. Recent, afgelopen zondag, viel de vliegbasis Twente op met een minimumtemperatuur van -2 graden. Enfin, aanstaande donderdag kan het dus opnieuw tot een lokaal graadje vorst komen. Waaruit maar weer blijkt, dat het in ons land ook na de IJsheiligen nog kan vriezen. De enige maanden die echt altijd vorstvrij verlopen zijn de zomermaanden juli en augustus. Tenminste, wat betreft de normale waarnemingshoogte. Want tot vorst aan de grond is het wel eens gekomen in zowel juli als augustus. Dat kan in Nederland dus altijd wel.


_{Frisse buienluchten, foto Corina Magielse}

Beetje hoop
Als we naar de weerkaarten voor de lange termijn kijken, zien we een paar opvallende ontwikkelingen. Het wisselvallige weer van de afgelopen tijd kwam vaak vanuit een westelijke richting of zuidelijke richting. De berekeningen van het ECMWf tonen voor volgende week een groot lagedrukgebied boven Midden Europa. Samen met luchtdrukstijgingen boven het noorden van Europa maakt dat de weg vrij voor een noordoostelijke stroming. Niet dat het daarmee meteen mooie lenteweer wordt. Het idee is weliswaar, dat er rondom de Europese depressie met een omweg warmere lucht onze kant op komt. Maar die lucht is ook nog tamelijk onstabiel. Het risico voor buien, soms met onweer, blijft bestaan. Maar met temperaturen boven de 15 en soms in de buurt van de 20 graden voelt dat in ieder geval anders aan dan de kille buien van vandaag.


_{Weerkaart a.s. woensdag, ECMWF}

Hogedrukgebied
Het is mogelijk dat genoemd hogedrukgebied met ondermeer een kern boven Scandinavie, er uiteindelijk toch in slaagt om een positief stempel te drukken op onze lente. Misschien dat het toch nog een beetje goed komt met de lente in de laatste week van mei. Dat zou erg mooi zijn, want het Pinksterweekend verschijnt dan ook op de kalender. Maar voor alle duidelijkheid, het is nog beslist geen uitgemaakte zaak. Voorlopig kunnen we vooral concluderen, dat de kou er na Hemelvaart geleidelijk van af gaat. Een goed begin is het halve werk zullen we maar zeggen.


_{Bron: Meteo Consult}