Astronomen vinden ‘vlakbij’ intrigerende exoplaneet

Met de VLT-telescoop van de ESO en de Canada-France-Hawaii Telescope hebben astronomen een hemellichaam ontdekt dat waarschijnlijk een planeet is die zonder moederster door de ruimte zwerft. Dat meldt de Europese Zuidelijke Sterrenwacht. Het gaat om de ‘spannendste’ solitaire planeetkandidaat tot nu toe. Met een afstand van ongeveer honderd lichtjaar staat ze betrekkelijk dichtbij. Doordat er in haar omgeving geen heldere ster te bekennen is, heeft het onderzoeksteam haar atmosfeer nauwkeurig kunnen onderzoeken. Solitaire planeten zijn hemellichamen met de massa van een planeet die zonder moederster door de ruimte zwerven. Er zijn al enkele potentiële voorbeelden van zulke objecten ontdekt. Maar omdat hun leeftijden niet bekend zijn, weten astronomen niet zeker of het daarbij om planeten gaat of om ‘bruine dwergen’. Deze laatste zijn ‘mislukte sterren’, die niet genoeg massa hebben om de reacties op te wekken die hen laten stralen.

Maar nu hebben astronomen een object met de welluidende naam CFBDSIR2149 ontdekt. Het lijkt bij een nabije stroom van jonge sterren te horen die bekendstaat als de bewegende sterrenhoop AB Doradus. De onderzoekers deden de vondst met de Canada-France-Hawaii Telescope en gebruikten de kracht van de VLT om zijn eigenschappen te bestuderen.

Planeetkandidaat
De bewegende sterrenhoop AB Doradus is de meest nabije in zijn soort. Zijn sterren bewegen gezamenlijk door de ruimte en zijn vermoedelijk gelijktijdig ontstaan. Als het nu ontdekte object inderdaad bij die groep hoort - en dus jong is - is daaruit veel af te leiden over zijn temperatuur, zijn massa en de samenstelling van zijn atmosfeer. Wel bestaat er een kleine kans dat zijn connectie met de bewegende sterrenhoop op toeval berust, waarschuwt de ESO. De connectie met de bewegende sterrenhoop is de cruciale aanwijzing die astronomen in staat stelt om de leeftijd van het pas ontdekte object te bepalen. Het is voor het eerst dat een object van planetaire massa in een sterrenhoop van dit type is ontdekt en dat maakt het tot de meest interessante solitaire planeetkandidaat tot nu toe.

‘Verweesde werelden’
Dingen als CFBDSIR2149 kunnen zijn ontstaan als normale planeten, die later uit hun planetenstelsel zijn geschopt, maar ook als kleine sterren of bruine dwergen. Maar of het nu planeten zonder moederster zijn of de kleinst mogelijke sterren, het zijn hoe dan ook intrigerende objecten, beklemtoont de Europese Zuidelijke Sterrenwacht. Die objecten zijn belangrijk, want ze kunnen ons ofwel helpen begrijpen hoe planeten uit hun planetenstelsels kunnen worden verstoten, of hoe zeer lichte objecten uit het stervormingsproces kunnen voortkomen’, zegt Philippe Delorme van de Universiteit van Grenoble en hoofdauteur van het onderzoek. ‘Als dit kleine object een planeet is die door zijn oorspronkelijke stelsel is verstoten, roept dat het frappante beeld op van verweesde werelden die door de lege ruimte zwerven. Zulke verdwaalde werelden zouden talrijk kunnen zijn - misschien zelfs even talrijk als normale sterren.

_{Bron: Nieuwsblad}