Dichte rookwolken in Singapore en Maleisië door bosbranden op Sumatra

Deze foto is niet meer beschikbaar
^{Singapore: 22 april versus 18 juni Foto: REUTERS}

Zware bosbranden op het Indonesisch eiland Sumatra hebben de stadstaat Singapore en grote delen van Maleisië in dichte rookwolken gehuld. De autoriteiten waarschuwen voor gevolgen voor de gezondheid. Op satellietbeelden waren minstens 113 branden te zien op het Indonesische eiland Sumatra. In provinciehoofdstad Pekanbaru was het zicht volgens milieuorganisatie Walhi beperkt tot minder dan 15 meter.

In Singapore was het van 1997 geleden dat de luchtvervuiling nog zo erg was. De bovenste verdiepingen van flatgebouwen waren in schemer gehuld. De rookgeur hing in de lucht. Een groot deel van de vijf miljoen inwoners kloeg over ademhalingsmoeilijkheden.

De lucht inademen is ongezond, waarschuwden milieudiensten. Ze raadden kinderen en bejaarden aan, binnen te blijven. Ook het hoogste gebouw ter wereld - de Petronastoren in de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur - was door rook omhuld.

Opzettelijk
Op Sumatra en Kalimantan, het Indonesische deel van Borneo, zijn er elk jaar tijdens de droge periode hevige bosbranden. Wegens de omvang van de branden en naargelang de wind trekt de rookwalm vaak dagenlang over Singapore en Maleisië. Zelfs de veenbodem, waarin de waterspiegel na ontbossingen pijlsnel zinkt, geraakte in brand. Vele branden worden volgens de milieuorganisatie echter ook opzettelijk aangestoken, door eigenaars van plantages bijvoorbeeld, die land willen ruimen.

^{Bron: Standaard}

Ernstige smog in Zuidoost-Azië

Het is niet de eerste keer dat het voorkomt. In Indonesië woeden diverse natuurbranden. Hierdoor is er momenteel ernstige luchtvervuiling. Niet alleen in Indonesië zelf, maar ook in omringende landen levert dit problemen op. Maleisië heeft zelfs de noodtoestand uitgeroepen.


_{Smog in het zuidoosten van Azië vormt aan regelmatig terugkerend probleem. Foto: Marieke Otten.}

De natuurbranden in Indonesië vormen een jaarlijks terugkerend probleem. Om plaats te maken voor landbouwgrond (met name ten behoeve van palmolieplantages) worden stukken bos in brand gestoken. Sterker nog, nergens ter wereld is de ontbossing zo groot als hier. Met gemiddeld 1,8 miljoen hectare per jaar wordt dit land zelfs opgenomen in het Guinness Book of Records. De commerciële houtkap speelt hierin overigens ook een significante rol. Daarnaast ontstaan sommige natuurbranden spontaan. Dit gebeurt tijdens perioden met broeierige hitte, compost kan dan gemakkelijk vlam vatten.

Gevaar voor mens en dier
De brand en rook zelf veroorzaken natuurlijk gevaar en gezondheidsrisico’s voor mensen. Maar de gevolgen van de branden en ontbossing gaan verder. Zo wordt het leefgebied van de Sumatraanse tijger steeds kleiner.


_{Niet alleen in Indonesië zelf ontstaan problemen. Op deze satellietfoto van 19 juni is te zien hoe de rook door de wind wordt meegenomen naar andere landen in de regio. Bron: NASA.}

Momenteel is er gelukkig geen El Nino. Maar in jaren waarin daar wel sprake van is, wordt het probleem met de natuurbranden alleen maar groter. Door El Nino is het zeewater in de regio dan namelijk kouder dan normaal. Hierdoor vallen minder tropische buien. Droogte en een toename van de branden zijn het gevolg.

Ernstige luchtverontreiniging
De rook en smog die ontstaan als gevolg van de natuurbranden veroorzaken grote problemen. Zo moeten bijvoorbeeld scholen in Indonesië regelmatig hun deuren sluiten. Daarnaast hebben vliegvelden in dergelijke situaties vaak te maken met vertragingen. Maar de problemen gaan verder. Door de wind wordt de rook namelijk meegenomen naar omringende landen. Zo is in Maleisië momenteel de noodtoestand uitgeroepen.


_{In 2004 waren er nog veel meer natuurbranden. Bron: NASA (via Wikipedia).}

Eerder leverde de huidige bosbranden ook al problemen op in Singapore. Een meetindex voor luchtvervuiling is de zogenaamde Pollutant Standards Index (PSI). Waardes vanaf 200 worden gezien als ongezond. Een PSI van 300 of meer is zelfs gevaarlijk voor de gezondheid. Op 20 juni bereikte deze index in Singapore een waarde van 371. Dit was nog nooit eerder voorgekomen. Gelukkig is de luchtkwaliteit hier inmiddels beter geworden.


_{De smog veroorzaakte in Singapore zelfs luchtverontreinigingsrecords. Foto: Twitter, via @randizuckerberg.}

Maatregelen tegen bosbranden
De laatste jaren worden wel maatregelen getroffen tegen de bosbranden. Daarbij proberen landen uit de regio de handen ineen te slaan en samen een akkoord te treffen over mogelijke maatregelen. Voorbeelden daarvan zijn: boetes voor het veroorzaken van bosbranden, onteigening van landbouwgrond waar bosbranden zijn ontstaan, verhoging van het waterniveau in gebieden met veel compostgrond en fondsenwerving.

_{Bronnen: Meteo Consult, NASA, EurekAlert, AccuWeather, Global Fire Monitoring Center, Wikipedia & diverse nieuwssites.}