Titan stelt wetenschappers voor raadsel: golven of drijvend ijs?

Titan, de maan van Saturnus, stelt wetenschappers voor een nieuw raadsel. De zeeën op de maan vertonen mysterieuze eigenschappen. Onderzoekers vermoeden dat het om golven gaat, wat zou betekenen dat Titan nog meer overeenkomsten vertoont met de Aarde dan voorheen gedacht.

De gelijkenissen met onze Aarde zijn frappant. Titan heeft heuvels, een dichte atmosfeer, regen, wind en grote meren. Maar de atmosfeer zou ons verstikken, want ze bestaat uit stikstof en methaan, en water komt er alleen voor als ijs, omdat de temperatuur omwille van de grote afstand tot de zon -180 graden celsius bedraagt.

Toch is Titan de enige plek in het zonnestelsel, buiten de Aarde, waar vloeibare meren, rivieren en zeeën zijn. De waterkringloop op Titan is gebaseerd op vloeibaar methaan en ethaan dat wolken vormt in de atmosfeer, neerdaalt als regen en via rivieren in meren en zeeën stroomt.

Deze foto is niet meer beschikbaar
^{Een NASA-conceptbeeld van een zee op Titan, gebaseerd op gegevens van de ruimtesonde Cassini. © reuters.}

Golven
Die zeeën herbergen vele geheimen. De ruimtesonde Cassini verstuurde recent vreemde gegevens door over Ligeia Mare, een zee die zich 500 kilometer uitstrekt over de noordpool van Titan. Volgens Jason Hofgartner van Cornell University in New York, die het onderzoek leidde, was een deel van de zee sterk opgelicht. Op later beeldmateriaal was het opgelichte vlak weer verdwenen.

De ontdekking verscheen in het vakblad Nature Geoscience. De meest plausibele verklaring is volgens de onderzoekers dat de zee op dat moment woester was, waardoor meer energie werd gereflecteerd naar de ruimtesonde. "En dat komt dan wellicht door de wind, die ontstaat wanneer op het noordelijke halfrond van Titan de zomer start", aldus Hofgartner. "Getijden kunnen ook golven veroorzaken, maar dan zou het fenomeen exact één Titandag later - of 16 dagen op Aarde - opnieuw opduiken. En dat was niet het geval."

Opborrelende gassen
Als de zeeën op Titan effectief aangestuurd worden door de wind, zou dat betekenen dat de seizoenen er dezelfde klimaatregelende rol spelen als op Aarde. Maar zeker is dat niet. Een andere mogelijke verklaring die de onderzoekers naar voren schuiven, is dat gassen door de stijgende temperatuur opborrelen van de bodem van Ligeia Mare naar het oppervlak. Of het zou ook gewoon om drijvend ijs kunnen gaan.

^{Bron: HLN}