Hondsdagen, hoogtepunt zomer

De dagen van tussen 20 juli tot 20 augustus worden de hondsdagen genoemd. In deze periode, die soms ook wel iets eerder of later begint (kalenders verschillen per land, Duitsland / Zwitserland 23 juli tot 23 augustus). Komt de heldere ster Sirius van het sterrenbeeld de Grote Hond gelijk met de Zon op. Zodoende is Sirius (volgens de Griekse mythologie de hond van de jager Orion) niet te zien.
 

De periode van de hondsdagen is het hoogtepunt van de zomer, de hoogzomer. In Nederland is Sirius op zijn vroegst op 25 augustus weer zichtbaar. Veel mensen associëren de hondsdagen met de aanwezigheid van veel insecten, met name muggen en vliegen, en snel bedervende voedselwaren.
De Grieken en Romeinen zagen de hondsdagen als de periode van de grote hitte. Ook voor west Europa en de Alpen gaat dat op: de tijd van de hondsdagen is typisch de warmste van het jaar en tijdens deze periode komen de meeste hittegolven voor.

Ook deze zomer lijkt het weer onvervalst “hondsdagen” weer” te gaan worden met temperaturen die ver boven het langjarig klimatologisch gemiddelde zullen gaan uitkomen. Laten we eens alles op een rijtje te zetten;

Algemeen; van het westen uit neemt de invloed van hoog – Helmut – met kern boven noordwest Frankrijk verder toe. De invloed van een naar oost Europa wegtrekkend (hoogte)laag neemt in oostelijke Alpen net al in het westen verder af.  Vanaf dinsdag onder een vlakke drukverdeling overal weer warm tot zeer warm zomerweer met in de middag en avond kans op een lokale regen of onweersbui.

Na dipje herstel warme zomerweer
Vrijdag en zaterdag viel er dan eindelijk weer eens neerslag van betekenis in het overgrote deel van de Alpen. Lokaal werden er vrijdag in de Zwitserse Alpen zelfs neerslaghoeveelheden van 60 mm genoteerd. Echter niet overal is neerslag gevallen en soms zagen we grote verschillen in de neerslagverdeling. Zelf kon ik vrijdagavond in 2 uur tijd 16 mm aan neerslag optekenen en zaterdagmiddag nog een buitje met 3.4 mm. Na al die hitte en droogte van de laatste tijd waarlijk een heerlijke opfrisser voor mens en natuur!


Regenbuitje zaterdagmiddag in Termen (tuin)

De westelijke Alpen profiteerden zondag alweer van luchtdrukstijgingen samenhangend met hoog Helmut dat geleidelijk zijn invloed over west Europa aan het uitbreiden is. De ochtend startte nog met veel “rest-vocht” en (lagere) bewolking. Gaandeweg de ochtend begon deze echter meer en meer op te lossen en kwam de zon er weer goed aan te pas. In de middag was het dan weer de beurt aan de stapelwolken die lokaal tot een regen of onweersbui(tje) uitgroeiden. De middagtemperaturen liepen met de zon weer snel op naar maxima tot 23 a 27 graden.
 

De oostelijke Alpen hadden nog te maken met de invloed van het naar het oosten wegtrekkende (hoogte)laag. Hier was het vooral de bewolking die het weerbeeld bepaalde en er viel ook steeds weer neerslag. Onder de bewolking en in de neerslag werd het niet veel warmer dan 17 tot 23 graden, uitzondering daarop de zuidkant alwaar het kwik lokaal nog tot boven de 25 graden kon stijgen.

Hogerop in de Alpen, pak hem beet vanaf 3200 tot 3400 meter,  viel de neerslag in vaste vorm en was het met temperaturen van 0 tot -2 graden even weer winters. Hieronder een video opgenomen in de Italiaanse Dolomieten (Capanna Punta Penia op 3340 m)


Marmolada (Capanna Punta Penia), ongeveer 3300 m boven zeeniveau 

Vandaag hebben we nog steeds te maken met de tweedeling tussen west en oost. Met de toenemende invloed van hoog Helmut gaat het weerbeeld echter ook in de oostelijke Alpen steeds verder verbeteren.



Vooral aan de noordkant overheerst de bewolking en valt er nog neerslag. In de middag van het westen uit geleidelijk op steeds meer plaatsen droog en opklarend. Dat geldt speciaal voor de zuidkant waar de Nordföhn de lucht afdroogt en opwarmt. In de middag en avond door de dagelijkse gang met voorkeur voor de noordkant weer de vorming van stapelwolken met lokaal kans op een regen onweersbui.
 

De middagtemperaturen stijgen naar 23 tot 28 graden, in het inner-alpine Wallis als ook aan de zuidkant tot 29 a 31 graden. Op 2000 meter wordt het een graad  9 tot 15 en de vorstgrens stijgt van 3500 naar 3900 tot 4000 meter. De wind is meest zwak tot matig uit hoofdzakelijk noordoostelijke richtingen (Zwitserse noordkant “Bise”). In de oostelijke regionen eerst nog een krachtige tot harde noordelijke wind!

Hoog zomerse week, toenemend broeierig
De rest van de week staat in het teken van een vlakke drukverdeling en de aanvoer van (zeer) warme lucht vanuit het zuiden. De warmte wordt op transport gezet door een inschuivende “warme-hoogterug”. Omdat vooral vanaf woensdag de luchtvochtigheid vanuit het zuidwesten gaat toenemen wordt het voor het gevoel broeierig warm.
 

De afgelopen zeer warme zomerse periode werden weliswaar zeer hoge temperaturen gemeten maar de dauwpunten (een maat voor de luchtvochtigheid) waren laag. Deze droge lucht met dauwpunten van 8 tot 12 graden maakten het voor het gevoel aangenaam warm. Komen ze echter boven de 15 tot 17 graden dan wordt de warmte als onaangenaam ervaren.

Dit heeft wederom te maken met het feit dat het “zweten” (afkoelen van het lichaam) bemoeilijkt wordt!  Kijken we nu eens naar de verwachte dauwpunten in de lagere delen van de Alpen en het Alpenlaag en Alpen voorland dan zien we dat deze richting de 17 tot 18 graden gaan stijgen en tegen het einde van de week richting de 20 graden!
 

Ook in de nachten zal het met de hoge lucht temperaturen dan niet meer echt afkoelen en kunnen de “laaglanders” zich gaan opmaken voor enkele tropennachten ( minimum temperatuur niet onder de 20 graden) !

Afkoeling vind je in de bergen (0.8 graad per 100 hoogte meter) en ook de dauwpunten zijn hier een stuk lager met in het hooggebergte  waardes tussen de -2 en 8 graden. De vorstgrens zal gedurende de gehele week zou rond de 4000 meter komen te liggen.
 

Ook in het weekend en het verdere verloop houdt de blokkade van hogedruk met centra boven noord Europa en de Azoren stand. Weliswaar probeert in het weekend een Atlantische depressie met zijn fronten het bolwerkt te ondermijnen maar ook deze poging lijkt stuk te lopen en met de start van de nieuwe week is alles weer zoals het was.
 

Voorlopig is dus geen einde van het warme tot zeer warme zomerweer in zicht. We zullen het moeten hebben van kleinschalig (thermische) verstoringen dan wel de dagelijkse gang die lokaal voor een verfrissende onweersbui kunnen gaan zorgen.
 

Tot zover voor deze maandag, een fijne dag gewenst vanuit een praktisch onbewolkt Oberwallis. Ciao