Algemeen; aan de westflank van hoog – Johannes – wordt met een zuidelijke hoogtestroming zeer warme (hete) en vrij droge lucht aangevoerd. Geleidelijk zwakt het hoog wat af en wordt en met een toename van de luchtvochtigheid nemen de onweerskansen weer wat verder toe. Tegen het einde van de week stroomt op nadering van een hoogtetrog en koufront koelere lucht binnen. Het zomerse en warme karakter houdt echter ook dan aan.

Subtropen zomer nadert climax

Ook gisteren werd het met volop zon weer zeer warm in de Alpen en al rond het middaguur zagen we het kwik oplopen tot 30 a 33 graden. In de middag steeg het kwik verder en lokaal werd het 35 tot 37 graden heet!
 

Voor de atmosfeer was dat natuurlijk weer wat teveel van het goede en opnieuw groeiden stapelwolken in de loop van de middag uit tot onweerscomplexen. Ook hier in Termen zag het er in de middag even heel dreigend uit met een sterk aantrekkende wind op nadering van een onweersbui boven de Simplon en Rosswald. Helaas trok de bui via de zuidelijke Wallisser Alpen naar het westen en bleef het gewoon droog in Termen (video hieronder)

Vooral in de zuidelijke Alpen vielen soms pittige buien met veel regen in korte tijd, hagel en zware windstoten. Door het lokale karakter van de buien waren de verschillen op korte afstand groot. Ook in de bergen was het zacht met een vorstgrens die ver boven de 4000 meter lag.

Voorlopig nog heet
Vandaag en ook de komende dagen verandert er grosso modo nog niet veel aan het weerbeeld. Kijken we naar de weerkaart voor vandaag dan zien we aan de westflank van hoog – Johannes – de opmars van zeer warme lucht naar het noorden.



In de loop van de avond en nacht zakten de buien door gebrek aan “voeding” weer in elkaar en klaarde het weer op en na een warme,  en op veel plaatsen tropennacht (> 20 graden), stijgt het kwik met volop zon weer snel naar tropische hoogtes. Algemeen zal het kwik tussen de 30 en 35 graden gaan uitkomen, lokaal kan het echter ook nog een aantal graden warmer worden.
 

Dit geldt speciaal vanaf dinsdag tot en met woensdag donderdag wanneer we meer en meer met de invloed van een naderende hoogtetrog en koufront te maken gaan krijgen. Met een naar zuid draaiende stroming wordt nog warmere lucht aangevoerd.



Tegelijkertijd nemen in de loop van de dinsdag de drukverschillen tussen de zuidkant en noordkant van de Alpen toe (drukoverschot zuidkant tot 4 hPa) waardoor de Südföhn erin gaat komen. Met de matige föhn kan het kwik dan nog een aantal graden hoger gaan uitkomen. Zo zien we dan de temperaturen op 850 hPa oplopen naar 20 tot 23 (!) graden en het zou me niet verbazen wanneer ergens de 38 of misschien wel 39 gradengrens wordt aangetikt!
 

Zoals zo vaak duidt de föhn op een naderende weersverslechtering en ook nu zien we dat weer gebeuren. Voor velen van ons zal de verslechtering echter juist een verbetering betekenen omdat ze eindelijk verlost zullen gaan worden van de extreme hitte en er eindelijke weer eens een frissere wind gaat waaien! De grote vraag is echter in hoeverre de verkoeling zich daadwerkelijk kan gaan doorzetten!

Zoals het er nu naar uitziet gaat in de loop van de donderdagavond van het westen uit operatie afkoeling beginnen. Samenhangend met een koufront stroomt dan drogere en minder warme lucht binnen en vooral de westelijke en noordelijke Alpen zouden onder het genot daarvan kunnen gaan komen.
 

In oostelijke en zuidelijk Alpen als ook de inner-alpine gebieden zal de afkoeling slechts gedeeltelijk en in afgezwakte vorm gaan plaatsvinden. De scherpe hete kantjes gaan er dan wel af maar het blijft ook dan gewoon nog warm tot zeer warm door zomeren.
 

Samenhangend met het koufont neemt de instabiliteit van de atmosfeer toe en gaan er regen en onweersbuien vallen. Hoe de timing als ook neerslag verdeling zal zijn is nog niet geheel duidelijk. Daarover de komende dagen meer!
 

Benelux
Ten noorden van de Alpen en in de Benelux gaat operatie afkoeling beter slagen. Voordat het echter zover is wordt het maandag en dinsdag nog even bloedje warm /heet. Onder het regime van een Spaanse pluim gaat dan nog een keer een portie hete lucht vanuit zuid Europa naar het noorden toe uitstromen.
 

Daarmee samenhangend zien we in de loop van de dinsdag een apart laagje vanuit Frankrijk naar het noorden toe opstomen. Dit thermische laagje heeft een portie zeer warme en ook vochtigere lucht in zijn bagage waardoor de opbouw van de atmosfeer van het zuiden uit toenemend onstabiel gaat worden.
 

Maar hoe zit dat nu precies met die onweerskansen en onstabiliteit;

CAPE en Lifted Index
Deze onstabiliteit van de onderste atmosfeer kunnen we onder andere aflezen aan de zogenaamde CAPE en Lifted Index (LI) waardes. Daarbij staat de CAPE  voor Convective Available Potential Energy. Oftewel; convectieve beschikbare potentiële energie. Deze potentiële energie wordt uitgedrukt in: Joule per kilogram (J/Kg) en is de energie welke beschikbaar is wanneer een luchtpakketje verticaal opstijgt of hoe een luchtpakketje verandert ten opzichte van zijn omgeving.

Onweerscellen hebben hoge cape waardes nodig. Hoe hoger de cape-waarde hoe meer energie er beschikbaar is om de cel te laten groeien. CAPE is dus vooral belangrijk om de luchtpakketjes hoog genoeg kunnen laten stijgen in de LFC (Layer of Free Convection, letterlijk vertaald: Laag van de vrije convectie).
 

Wat daarbij ook nog een rol speelt is de zogenaamde Lifted index. (LI) Het is hierbij van belang dat de Lifted Index negatieve waarden moet hebben. Het luchtdeeltje is dan warmer dan de omgeving en blijft stijgen met dus een kans om een onweersbui te krijgen.

Ten aanzien van de CAPE  moet nog wel de nadruk worden gelegd op het woordje “potentiëel”  want een hoge CAPE waarde is nog geen garantie voor ontstabiliteit (onweer). CAPE moet dus eigenlijke gezien worden als de eigenlijke springstof en zolang die niet wordt aangesproken of onderdrukt wordt dan zal er niets gebeuren. Dat onderdrukken kan bijvoorbeeld gebeuren door hoge(re) druk en een “inversie” waarbij als het ware een deksel in de atmosfeer convectie (het opstijgen van de luchtpakketjes) tegengaat of afremt. Verder zijn er nog andere parameters die al of niet positief of negatieve uitwerkingen hebben op de (vrije) convectie. Het voert echter binnen dit kader te ver om daar dieper op in te gaan.

Het  “aanspreken” van de beschikbare (potentieel) energie zou bijvoorbeeld moeten gebeuren door dynamische forcering in de vorm van bijvoorbeeld een thermische vore (gebied met lage druk aan de grond met convergentie zone, of bijvoorbeeld een inkomende (hoogte)trog / front.
 

Kijken we nu nog even naar de CAPE en Lift Index waardes dan zien we dat de hoogste waardes overdag naar het zuiden toe worden bereikt voordat in de avond de waardes weer gaan dalen (zon). Het is  dus nog even afwachten in hoeverre het thermische laag en een meelopende thermische vore in de loop van de dinsdag middag en avond voor genoeg forcering kunnen gaan zorgen om de dan (nog) aanwezige CAPE aan te spreken.
 

Hieronder overigens nog de waardes die gehanteerd worden voor de CAPE en LI:

CAPE negatief tot 0 J/KG – Stabiele atmosfeer
CAPE tot 1000 J/KG – Licht onstabiel
CAPE tot 2500 J/KG – Onstabiel
CAPE tot 3500 J/KG – heel onstabiel
CAPE tot 5000 J/KG – extreem onstabiel
LI hoger dan 0 – Lucht is stabiel, onweer uitgesloten
LI tot -3 – Een bui met onweer is mogelijk
LI tot -6 – Zware onweersbuien mogelijk
LI tot -9 – een goede kans op zware onweersbuien
LI lager dan -9 – Lucht zeer onstabiel, grote kans op (zeer) zware onweersbuien.

Zoals gezegd zijn er nog andere factoren en mechanismen die een rol spelen met betrekking tot de  toestand en onstabiliteit van de atmosfeer en het al of niet ontstaan van onweersbuien of onweerscomplexen. Zo geeft bijvoorbeeld de onderstaande zgn Supercell Composite kaart een inschatting van mogelijke supercel vorming. Hoe hoger de waarde hoe groter de kans daarop!

Natuurlijk kunnen bovenstaande en alle andere indices t.a.v onweer potentiaal de komende dagen allemaal zelf gaan bestuderen of uitzoeken. Wellicht nog makkelijker is het om gewoon via Onweer-Online zelf eens te kijken. Via deze LINK link kun je per plaats de diverse onweer parameters (indices) opvragen inclusief de waardes die daarbij beschreven worden.

Veel meer info over deze materie en vind je eveneens via het weerplatform van Onweer-Online of via onze WIKI – zie HIER (onweer-begrippen-dynamische-kant/)
 

Tot zover voor dit moment, afhankelijk van de ontwikkelingen zullen we hier de komende dagen via de site of ook via Twitter en Facebook verder op inspringen of inhaken. Fijne dag en warme groeten vanuit Termen in Oberwallis