Nieuw groeiseizoen met uitbreiding droogtemonitor

Bron afbeelding: OnweerOnline

De afgelopen drie zomers hadden we te maken met droogte. Op 1 april begint weer een nieuw groeiseizoen, hoe houden we dit jaar de droogte in de gaten? Wereldwijd zijn er verschillende manieren om droogte te monitoren. Het KNMI hanteert het neerslagtekort. Vanaf dit jaar gebruiken we daarnaast een nieuwe neerslagindex: de SPI geeft informatie over zowel droge als natte condities gedurende het hele jaar.

Het afgelopen half jaar viel er landelijk gemiddeld circa 410 millimeter. Dat is ongeveer net zoveel neerslag als normaal (over tijdvak 1991-2020). Hierdoor kon in grote delen van het land de grondwaterstand zich herstellen. Ook de hoge waterstanden in de rivieren en de sneeuw die halverwege februari viel en langzaam smolt hielpen mee de grondwaterstanden te verhogen. Op sommige plekken in het land, vooral op de hoge zandgronden, blijven de grondwaterstanden echter nog steeds zorgelijk.

Nieuwe neerslagindex SPI naast het neerslagtekort
Het KNMI gebruikt al tientallen jaren het neerslagtekort om droogte te monitoren. Hierin wordt het verschil berekend tussen de hoeveelheid regen die valt en hoeveel vocht er verdampt uit gras. Een van de nadelen van het neerslagtekort is dat deze alleen in het zomerhalfjaar zinvol is, in de winter verdampt er bijna geen vocht. 

Daarom gebruiken we, net als veel andere landen wereldwijd, nu ook een nieuwe neerslagindex: Standardized Precipitation Index (SPI). De SPI geeft informatie over zowel droge als natte condities en is gedurende het hele jaar geldig. De index vergelijkt de hoeveelheid regen die is gevallen met wat er normaal aan regen mag worden verwacht. Voor droogtemonitoring is er wel een nadeel: er wordt geen rekening gehouden met verdamping. De SPI vormt dan ook een aanvulling op het neerslagtekort. 

Berekening neerslagtekort geactualiseerd
Op 1 april beginnen we met een neerslagtekort van 0 millimeter. De grafiek toont het actuele neerslagtekort, gemiddeld over het land, inclusief de verwachting voor de komende 15 dagen. De nieuwe grafiek voor 2021 verschijnt vrijdag 2 april. De berekening van het neerslagtekort is in juni 2020 geactualiseerd. Ook is er, naast de grafiek, een dagelijkse kaart met regionale informatie van het neerslagtekort.

Droogte is meer dan de hoeveelheid regen die er (niet) valt
Droogte ontstaat niet in één dag, maar is een proces dat over langere tijd speelt. Of er sprake is van droogte, en hoe erg, kan van plaats tot plaats sterk verschillen. Tijdens droogte, kunnen een paar flinke regenbuien het gras weer groen kleuren, maar blijven grondwaterstanden nog laag. Dit heeft onder meer te maken met de grondsoort en begroeiing. Verder kan in laag gelegen polders water van rivieren worden aangevoerd, terwijl dat op hoger gelegen zandgronden met een lage grondwaterstand vaak niet kan. Meer veelgestelde vragen over droogte vindt je op KNMI.nl



Samen de risico's van droogte beperken
Sinds dit jaar gebruikt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) ook de nieuwe neerslagindex SPI voor hun droogtemonitor. De LCW kijkt op basis van de verwachte rivierafvoeren, onze weersverwachting, het neerslagtekort en de SPI of er risico's zijn voor de watervoorziening en vaardieptes.

Bron: KNMI.nl

  | Gewijzigd: 1 april, 13:32 uur, door Lako