'Klimaateffect oceaanstroming nauwelijks meetbaar'

Natuurlijke wanordelijke waterbewegingen hebben opgeteld een grotere invloed op grote oceaanstromingen dan klimaatverandering. Een Amerikaanse onderzoeker stelt dat in Nature Geoscience. Een eventueel klimaateffect op de oceaanstromen zou pas over decennia zichtbaar zijn. Zo meldt oceanograaf Carl Wunsch, in het vakblad.

Klotsen
Wetenschappers zijn bang dat klimaatverandering de oceaanstromen kan veranderen. Grootschalige meetnetten moeten daar op tijd voor waarschuwen, maar volgens Wunsch zijn eventuele klimaateffecten onzichtbaar door het natuurlijke klotsen van de oceaan.

Meetnetten
In de Atlantische Oceaan drijven tientallen meetnetten van het RAPID-project. Bij de Canarische Eilanden, de onderzeese Mid-Atlantische Rug en de Bahama's meten ze de waterdruk, temperatuur, het zoutgehalte en andere kenmerken van het oceaanwater.

Dat alles om de oceaanstromingen in kaart te brengen. Want het risico bestaat dat klimaatverandering die stromingen kan versterken of verzwakken. De oceaanstromen transporteren warmte over de planeet. De Golfstroom bijvoorbeeld bezorgt Europa een gematigd klimaat.

Maar een klimaateffect op de waterstromen is volgens oceanograaf Carl Wunsch pas over decennia zichtbaar, stelt hij in het blad.

Badkuip
Zelfs in een stilstaande badkuip is een beetje stroming aanwezig, het geklots in een gigantisch bassin als een oceaanbekken maakt dat het water daar gigantisch klotst. Stromingen in de oceaan worden veroorzaakt als er tussen twee stukken oceaan een verschillende hoogte, waterdruk of temperatuur is.

De daardoor in gang gezette bewegingen zijn niet zomaar stil te zetten en hebben maanden of jaren na de originele stroming nog invloed op de bewegingen van het water. Volgens het rekenmodel van Wunsch hebben de natuurlijke, wanordelijke waterbewegingen opgeteld een grotere invloed op grote oceaanstromingen als de Golfstroom dan klimaatverandering.

Toeval
Wordt de Golfstroom zwakker, dan kan dat volgens de onderzoeker net zo goed komen door toevallig samenkomende golven als door klimaatverandering.

Interval
Op korte termijn kunnen meetnetten als Rapid volgens Wunsch niet uitwijzen hoeveel invloed het broeikaseffect heeft op veranderingen in oceaanstromen. "Een meetinterval van een jaar of twee is te kort om er algemene trends uit af te leiden", schrijft Wunsch in zijn Nature-publicatie: "sommige jaren is er weinig fluctuatie te zien, andere jaren weer veel".

Meten
Lang en nauwkeurig meten en dan zoeken naar structurele afwijkingen van het gemiddelde zijn volgens de oceanograaf de enige methode om klimaatverandering uit het achtergrondgeklots te filteren. "Je kunt het natuurlijke geklots waarschijnlijk het best in kaart brengen door continue hoogtemetingen met satellieten", denkt Wunsch.

Informatie
"Daarnaast heb je ook de informatie van drijvende meetstations nodig, en natuurlijk gedetailleerde 3D-stromingsmodellen." Hoe geavanceerd de meetapparatuur ook wordt, onderzoekers zullen altijd een tijd moeten meten voor ze zeker weten of een verandering in de oceaanstromen is opgewekt door geklots of door het klimaat.

_©Nu.nl