Warmte met wolken
24.04.07 12:36

[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/c1fac7889f.jpg[/img]
_{De zon had het dinsdagochtend vooral in het noorden en midden van het land behoorlijk lastig. Foto: Martha Kivits}

Dinsdagochtend overheerste de bewolking in het grootste deel van het land. Eigenlijk speelde de zon alleen in het zuiden een grote rol. Desondanks was het kwik in het midden en noorden na een nacht met temperaturen rond 10 graden zo rond het middaguur toch al aardig opgelopen met gemiddeld waarden van een graad of 18 op de thermometers. Hoe komt dit?

De reden is dat de ene bewolking de andere niet is in de zin van de dikte ervan. De zon kan dan wel niet of nauwelijks zichtbaar zijn, maar ook met bewolkte omstandigheden komt in het voorjaar en in de zomer een behoorlijk hoeveelheid zonnestraling door de bewolking heen. 
Dikke bewolking houdt daarbij een groter deel van de straling tegen dan dunne bewolking. Dat komt doordat de wolken de zonnestralen die op onze aarde worden afgevuurd voor een aanzienlijk deel terugkaatsen dan wel absorberen. De straling bereikt de grond dan minder. Als de wolken dunner zijn, dan hoeft de zon nog niets eens noodzakelijkerwijs zichtbaar te zijn om toch een groot deel van de straling al wel de grond te laten bereiken.

[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/5d57d910fd.jpg[/img]
_{Nog een mooie foto van de strijd tussen wolk en zon. Foto: Willy Steenkamp.}

In de lente en zomer loopt het kwik dan, ook zonder dat de zon dus direct te zien is, behoorlijk op. In de herfst en winter is de opwarming onder dergelijke omstandigheden een stuk kleiner, omdat de zon dan flink lager aan de hemel staat staat. Een groter deel van de straling wordt dan door de wolken terug de ruimte in gekaatst. Bovendien moeten de zonnestralen een langere weg afleggen door de bewolking, waardoor de wolken ook nog eens een groter deel van de overgebleven straling absorberen.

[img width=480 height=319]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/e261d980d5.jpg[/img]
_{Ondanks de bewolking liep het kwik ook in het noorden en midden snel op met tijdens het middaguur al waarden rond 18 graden, doordat een groot deel van de zonnestraling toch het aardoppervlak bereikte. Foto: Henk Wiggers}

Dus: in de herfst en winter bereikt straling bij bewolkte omstandigheden de grond nauwelijks en loopt de temperatuur overdag weinig op. In de lente en zomer geeft de zon, afhankelijk van de dikte van de wolken, bij bewolkte omstandigheden toch nog steeds behoorlijk wat warmte af en loopt het kwik ook bij bewolking al behoorlijk op, zeker wanneer deze relatief dun is.

Natuurlijk is het zo dat de meeste straling de aarde bereikt als er geen wolken zijn en de zon volop op het aardoppervlak brandt. Dinsdagochtend was de bewolking, vooral in het zuidoosten van het land, zodanig dun of zelfs niet aanwezig, dat de zon nagenoeg ongehinderd scheen. Daar was het dan ook aan het begin van de middag het warmst met temperaturen die al tot boven 20 graden waren opgelopen.

[img width=426 height=320]http://www.weer.nl/typo3temp/pics/79a78ddd1f.jpg[/img]
_{In het uiterste noorden viel in de avond en nacht naar dinsdag een millimeter regen naar beneden, maar elders kwam de oogst in Nederland niet veel verder dan enkele druppels. Ook de komende dagen blijft de droogte aanhouden. Foto: Ans Prinsen.}

De dikste wolken hadden daarbij de tendentie om steeds verder naar het noorden op te schuiven. Hierdoor waren ook in het midden geleidelijk steeds meer dunnere plekken of zelfs gaten in de bewolking te zien. Een trend die in de middag, avond, nacht en morgen heel langzaam steeds verder doorzet. Woensdag ziet vooral het noorden naast zon ook wolkenvelden, maar in het zuiden en midden gaat de zon echt flink schijnen. De instraling door de zon is dan nog een stuk sterker (en langduriger aanwezig) dan dinsdag. Bovendien stroomt zelfs nog warmere lucht binnen, waardoor het kwik boven land op gaat lopen naar 25 graden in het noorden tot lokaal zelfs 29 graden in het zuidoosten. Extreme warmte voor eind april. En die warmte, die houdt nog wel even aan.

©weer.nl